«Σήμερα, ανακοινώνουμε μια γενναία ρύθμιση. Τραβάμε οριστικά μια γραμμή με το παρελθόν. Όχι για παραγραφή, αλλά για απελευθέρωση. Απελευθέρωση του επιχειρηματία από το παρελθόν. Απελευθέρωση των φορολογικών μηχανισμών από τις ανέλεγκτες χρήσεις. Όλο το παρελθόν. Μέχρι σήμερα.»
Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, Θεσσαλονίκη 11/9/2010
1. Γιατί ρύθμιση τώρα και ποια η διαφορά με το παρελθόν
Η εξαγγελία του Πρωθυπουργού γίνεται άμεσα πράξη με μια γενναία ρύθμιση, που καλεί τους πολίτες στην εκούσια κατάργηση των φορολογικών διαφορών του παρελθόντος. Καλούμε τους φορολογούμενους και τις φορολογικές αρχές να αφήσουν πίσω το παρελθόν και να χτίσουν στο παρόν και στο μέλλον μία σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνέπειας που θα διασφαλίζει την εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων από όλους τους πολίτες. Είναι μία «τελευταία ευκαιρία» για μία «νέα αρχή».
Σήμερα:
Έχουμε 2,5 εκατομμύρια ανέλεγκτες χρήσεις.
Έχουμε πάνω από 30 δισ. ευρώ που εκκρεμοδικούν στα δικαστήρια.
Έχουμε 150 χιλιάδες φορολογικές δίκες που εκκρεμούν.
Έχουμε 1,3 εκ. Έλληνες με ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Για να τελεσιδικήσει μια απόφαση στο δικαστήριο χρειάζονται επτά με δέκα χρόνια.
Κάθε χρόνο ελέγχονται λιγότερο από 3% των φορολογικών δηλώσεων.
Πρέπει να κάνουμε μία νέα αρχή, να γυρίσουμε σελίδα.
Δείξαμε όλους αυτούς τους μήνες με τις διασταυρώσεις, με τους ελέγχους, με τα πρόστιμα, ότι υπάρχει μία διαφορετική αντίληψη για τους φοροφυγάδες. Δείξαμε ότι μπορούμε και πιάνουμε όσους φοροδιαφεύγουν. Δείξαμε ότι βρίσκουμε όσους δεν αποδίδουν τους φόρους τους, τους πηγαίνουμε στη Δικαιοσύνη.
Ταυτόχρονα, αλλάζουμε ριζικά το πλαίσιο. Δημιουργούμε ένα νέο νομικό πλαίσιο, για να σταματήσουν να κρύβονται οι φοροφυγάδες πίσω από την ατέρμονη διαδικασία των εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων. Και επειδή υπάρχουν όλες αυτές οι εκκρεμότητες, με έναν τρόπο τίμιο, δίκαιο καθαρίζουμε το παρελθόν και προχωράμε στο μέλλον.
Οι ρυθμίσεις εντάσσονται σε ένα εντελώς διαφοροποιημένο πλαίσιο φορολογικής διαδικασίας σε όλα τα επίπεδα:
- Όσον αφορά στον προσδιορισμό της φοροδοτικής ικανότητας και του φόρου
- Στην αναδιάταξη του ελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού του κράτους (επανασύσταση ΣΔΟΕ, αναδιοργάνωση ΔΟΥ)
- Στην απλή και ταχεία διαδικασία επίλυσης διαφορών που περιορίζει σε μεγάλο βαθμό το χρόνο εκκρεμοδικίας, αναστέλλει την πράξη της φορολογικής αρχής μόνο όπου πραγματικά υπάρχει ανάγκη και δεν ακυρώνει τις πράξεις της φορολογικής αρχής για επουσιώδεις και αβλαβείς τυπικές παραλείψεις
- Στην αυστηροποίηση του ισχύοντος ποινικού θεσμικού πλαισίου και αποσύνδεση της ποινικής από τη φορολογική δίκη
- Στην ενεργοποίηση των μηχανισμών διασταυρώσεων και αξιοποίηση των στοιχείων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων
Έτσι, δημιουργούμε με όλα τα παραπάνω ένα νέο περιβάλλον, τόσο για το κράτος, όσο και για τον φορολογούμενο πολίτη, που δικαιολογούν το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων του παρελθόντος σε μια λογική και δίκαιη βάση. Ο κρατικός μηχανισμός και οι φορολογούμενοι οφείλουν να επαναοριοθετήσουν τη σχέση τους από την αρχή του 2011.
Είναι απολύτως δικαιολογημένο, λοιπόν, να δοθεί σε όλους μια τελευταία ευκαιρία, και στη Δημόσια Διοίκηση, που ταλανίζεται ακόμα από χρόνιες παθογένειες, να κλείσει εκατοντάδες χιλιάδες ανέλεγκτες υποθέσεις, για τις οποίες δεν υπήρχε η δυνατότητα πραγματικού ελέγχου. Ώστε να αφοσιωθεί από το 2011 στις ανέλεγκτες χρήσεις του παρελθόντος όσον αφορά στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και στον εφεξής έλεγχων των χρήσεων όλων των επιτηδευματιών και των επιχειρήσεων εντός του ίδιου ή του αμέσως επόμενου έτους.
Οι φορολογούμενοι μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τη φορολογική τους υποχρέωση, συνειδητοποιώντας ότι η υποχρέωση καταβολής του φόρου, αποτελεί ύψιστη συνταγματική υποχρέωση, και η πολιτεία που στο παρελθόν αδρανούσε και έκλεινε τα μάτια, θα αξιώνει με αυστηρό, επίμονο και αποτελεσματικό τρόπο την απόδοση των φόρων.
Δίνουμε μια τελευταία ευκαιρία προς τους πολίτες να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους, κάτι που είναι εύλογο και δίκαιο.
Αυτή η ρύθμιση είναι απολύτως δικαιολογημένη, αν λάβει υπόψη κανείς τη δημοσιονομική κατάσταση, που υπαγορεύει ότι πρέπει οι πολίτες να συνεισφέρουν, ώστε να βγάλουν τη χώρα από την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο γεγονός, ότι πολλοί ήταν εκείνοι που δεν τακτοποιούσαν τις φορολογικές τους εκκρεμότητες.
Κλείνουμε οριστικά με όλο το παρελθόν. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι χτίζουμε όλο το φορολογικό σύστημα από την αρχή. Δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό. Κάνουμε πράξη το αυτονόητο. Εφαρμόζουμε τους νόμους απαρέγκλιτα και δίκαια.
2. Τι αφορά η εκούσια ρύθμιση φορολογικών υποθέσεων
Στις ρυθμίσεις του νόμου θα υπαχθούν οι εκκρεμείς υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογικών αντικειμένων επιτηδευματιών, οι οποίες αφορούν διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν μέχρι 31-12-2009.
Στην διαδικασία εκούσιας κατάργησης φορολογικών εκκρεμοτήτων θα συμπεριληφθούν:
• οι ανέλεγκτες υποθέσεις με εξαίρεση αυτές των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
• οι υποθέσεις που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια α’ και β’ βαθμού δικαιοδοσίας εφόσον δεν έχουν συζητηθεί στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο και
• οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Από αυτή τη ρύθμιση εξαιρούνται:
• Οι ανέλεγκτες υποθέσεις για τις οποίες υπάρχουν κατασχεμένα ανεπίσημα βιβλία ή στοιχεία, εκτός αν αυτά έχουν τύχει επεξεργασίας και έχουν εκδοθεί πράξεις επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ.
• Οι υποθέσεις φορολογίας πλοίων, ακίνητης περιουσίας, μεγάλης ακίνητης περιουσίας, μεταβίβασης ακινήτων και κληρονομιών - δωρεών - προικών - γονικών παροχών.
• Οι υποθέσεις που αφορούν επιχειρήσεις που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο.
• Οι υποθέσεις επιτηδευματιών φυσικών προσώπων τα οποία με βάση τα στοιχεία του περιουσιολογίου έτους 2008 υπάγονται σε Φορολόγηση Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ).
• Οι εκδότες πλαστών τιμολογίων.
Οι ρυθμίσεις κατάργησης των φορολογικών εκκρεμοτήτων θα πραγματοποιηθούν με βάση:
• Τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος που υποβλήθηκε ανάλογα με τα δηλούμενα ακαθάριστα έσοδα.
• Το ποσό του κυρίου φόρου και του προστίμου που εκκρεμεί στα δικαστήρια, ανάλογα με το περιεχόμενο της τυχόν πρωτοβάθμιας απόφασης και
• Το ποσό του κυρίου φόρου ή προστίμου που έχει καταστεί ληξιπρόθεσμο.
Η διαδικασία κατάργησης των εκκρεμοτήτων θα διενεργηθεί μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων για τον μεγαλύτερο όγκο των υποθέσεων, με αποστολή προς τους ενδιαφερομένους εκκαθαριστικού σημειώματος.
Η εξόφληση του σημειώματος θα επιφέρει εκ του νόμου οριστική και αμετάκλητη επίλυση της διαφοράς και θα καταργεί τον έλεγχο, τη δίκη και τα τυχόν ληφθέντα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.
3. Τι αλλάζει στη φορολογία
Η Κυβέρνηση στους έντεκα μήνες διακυβέρνησης της χώρας έχει αποδείξει την αμετακίνητη βούλησή της για ένα δικαιότερο και αναλογικότερο φορολογικό σύστημα με διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την πάταξη της φοροδιαφυγής. Ήδη έχει θεσπιστεί νέο θεσμικό πλαίσιο που αλλάζει ριζικά το πλαίσιο φορολόγησης και ενισχύει τις δυνατότητες του φορολογικού μηχανισμού να εντοπίζει και να ελέγχει τη φορολογητέα ύλη. Ειδικά:
• Το ΣΔΟΕ επανασυστήθηκε και ενισχύθηκε με δυνατότητες απευθείας επιβολής φορολογικών ποινών
• Καθιερώθηκαν οι έλεγχοι στη βάση διασταυρώσεων με βάση κριτήρια κινδύνου από τη ΓΓΠΣ
• Η ΓΓΠΣ αποκτά πρόσβαση σε κάθε βάση οικονομικών δεδομένων του Δημοσίου ώστε να υπάρχει δυνατότητα συγκέντρωσης και διασταύρωσης κάθε πληροφορίας με οικονομικό ενδιαφέρον.
• Καθιερώθηκαν τεκμήρια προσδιορισμού εισοδήματος, ώστε να μπορεί με βάση τα μέσα διαβίωσης να προσεγγίζεται το ελάχιστο δυνατό εισόδημα όλων των φορολογούμενων
• Πολλαπλασιάζονται και αξιοποιούνται τα δεδομένα – τραπεζικά και φορολογικά – από το εξωτερικό, στο πλαίσιο διεθνών συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας
• Από 1/1/2011 όλα τα τιμολόγια άνω των 3.000 ευρώ θα υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά
• Από 1/1/2011 όλες οι πληρωμές άνω των 1.500 ευρώ θα πραγματοποιούνται μόνο μέσω τραπεζικής συναλλαγής (πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, τραπεζική κατάθεση ή επιταγή)
• Όλες οι επαγγελματικές συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας, θα γίνονται μόνο μέσω του τραπεζικού συστήματος
Οι αλλαγές αυτές στη φορολογία ακολουθούνται τον Οκτώβριο από ένα δεύτερο μεγάλο βήμα θεσμικών παρεμβάσεων, που χτυπά τη φοροδιαφυγή αλλάζοντας τη διαδικασία εκδίκασης των φορολογικών και τελωνειακών διαφορών από τα Διοικητικά Δικαστήρια και αναδιοργανώνει εκ βάθρων τη φορολογική διοίκηση.
Προχωράμε σε τέσσερις μείζονες θεσμικές αλλαγές στη διαδικασία εκδίκασης των φορολογικών και τελωνειακών διαφορών από τα Διοικητικά Δικαστήρια. Οι αλλαγές θα ενταχθούν στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την Τροποποίηση του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας:
• Η προσωρινή διαταγή που χορηγείται από το δικαστή στις φορολογικές και τελωνειακές δίκες οριοθετείται χρονικά. Αν ο δικαστής χορηγήσει προσωρινή διαταγή, αυτή θα έχει ισχύ για τριάντα (30) ημέρες. Μέσα σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να συζητηθεί η αίτηση αναστολής διαφορετικά η προσωρινή διαταγή παύει να ισχύει. Αν συζητηθεί μέσα στις 30 ημέρες η αίτηση αναστολής, η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει να εκδοθεί επίσης μέσα σε τριάντα (30) ημέρες.
• Οριοθέτηση του βάρους απόδειξης και της εξουσίας του δικαστηρίου όταν δικάζει αναστολή με αντικείμενο φορολογική υπόθεση. Παύει η γενική αναστολή εκτέλεσης ολόκληρης της πράξης της φορολογικής αρχής, με την οποία αδρανοποιούνται με δικαστική απόφαση οι εισπρακτικοί μηχανισμοί. Οι εισπρακτικοί μηχανισμοί θα επιβάλλεται να δραστηριοποιηθούν προκειμένου να εισπράξουν την οφειλή, επιβάλλοντας αναγκαστικά μέτρα στα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία (με εξαίρεση εκείνο ή εκείνα για τα οποία το δικαστήριο έκρινε ότι θα συνιστούσε ανεπανόρθωτη βλάβη κάτι τέτοιο).
• Μία δίκη ουσίας στις φορολογικές και τελωνειακές διαφορές. Διαφορές έως 150.000 ευρώ θα δικάζονται από το Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο. Θα επιτρέπεται μόνον αναίρεση. Διαφορές από 150.000 ευρώ και άνω θα δικάζονται σε πρώτο και τελευταίο βαθμό από το Διοικητικό Εφετείο. Αναίρεση επιτρέπεται. Με τις ρυθμίσεις αυτές θα συντμηθεί ο απαράδεκτος σήμερα χρόνος εκκρεμοδικίας (8 έως 12 χρόνια) μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης, κατά τα 2/3 του. Η τελεσίδικη απόφαση, δηλαδή, θα εκδίδεται το αργότερο μέσα σε 3 χρόνια από την κατάθεση της προσφυγής.
• Όχι δικαστική ακύρωση των πράξεων των φορολογικών αρχών για τυπικές και ανούσιες πλημμέλειες. Το Δικαστήριο πριν ακυρώσει την πράξη για τυπική πλημμέλεια ή για συγκεκριμένη παράλειψη, θα εξετάζει αν ο φορολογούμενος έπαθε κάποια βλάβη από την παράλειψη, και αν η βλάβη που έπαθε μπορεί να επανορθωθεί, μόνο με την ακύρωσή της και την επανάληψη της έκδοσης της. Αν δεν συντρέχουν αυτές οι προϋποθέσεις η πράξη της φορολογικής αρχής δεν θα ακυρώνεται και το δικαστήριο θα δικάζει στην ουσία της την προσφυγή.
Τελευταίο μεγάλο στοίχημα είναι η αποκατάσταση της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ φορολογούμενου και φορολογικού συστήματος προχωρώντας:
• Στην αναδιοργάνωση των οικονομικών υπηρεσιών για να απελευθερωθούν πόροι, να στηριχθεί και να διευκολυνθεί το καθημερινό έργο των στελεχών και των υπαλλήλων του φορολογικού, ελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού.
• Θα τεθούν σε εφαρμογή από το 2011 νέες ηλεκτρονικές εφαρμογές προς τους φορολογούμενους για να μειωθεί το κόστος διαχείρισης των καθημερινών φορολογικών υποθέσεων και να ελαχιστοποιηθεί η ανάγκη επαφής των πολιτών με τις φορολογικές υπηρεσίες.
Η Κυβέρνηση προχωρά επίσης στην περαιτέρω διεύρυνση και αυστηροποίηση του υφιστάμενου ποινικού θεσμικού πλαισίου, έτσι ώστε η ποινική καταστολή των αδικημάτων της φοροδιαφυγής να είναι άμεση, δραστική και ανεξάρτητη από την εκδίκαση της φορολογικής διαφοράς.
Έτσι θα διακόψουμε οριστικά τη σχέση με το παρελθόν. Αν θέλουμε αναγνωρίσιμο και ελπιδοφόρο μέλλον δεν μπορούμε να παρατείνουμε το παρελθόν ή και το παρόν.
.JPG)
